Film arşivindeki son durum…

Sinema ortamımızın belki de en önemli sorunlarından biri haline gelen Sami Şekeroğlu Sinema-TV Merkezi’nin durumuna ilişkin yaşanan olaylar gündemdeki yerini genişleterek korumaya devam ediyor. Sanırım bir süre daha çeşitli kişi ve mesleki grupların katılımıyla gündemdeki yerini koruyacak.

Olayın muhatabı konumunda olan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörlüğü, biraz geç de olsa sessizliğini bozarak bu konuda bir açıklama yapma ihtiyacı duydu. Hem gazetemizin üzerinde titizlikle durduğu basın etiği açısından hem de bu konudaki yazılarımızdan birinde karşı görüşlere de yer verilebileceğine ilişkin sözümüzden dolayı, bu açıklamanın özetini yayımlıyoruz.

‘GÖÇME DURUMUNDA DEĞERLENDİRİLDİ’

“(…) 2018 yılında, dönemin Merkez Müdürlüğü tarafından, Balmumcu Yerleşkesi’nin deprem güvenliği yönünden değerlendirilmesi amacıyla Üniversitemiz Rektörlüğüne resmî başvuruda bulunulmuştur. 2019 Ocak ayında Rektörümüzün göreve başlamasından sonra bu talep üzerine Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığımız koordinasyonunda, Mimarlık Fakültesi öğretim üyelerinden oluşan bir heyet tarafından 2019 yılında yapılan ön incelemede, söz konusu yapıların yüksek düzeyde risk taşıdığı tespit edilmiştir.

“2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY) esaslarına göre kapsamlı analizlerin gerçekleştirilmesi amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yetkili kurum olarak tanınan İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki İSTON San. Tic. A.Ş.’den teknik rapor talep edilmiştir. 2021 yılında tamamlanan bu incelemede; yapıların taşıyıcı sistemlerinde donatı korozyonu, düşük dayanımlı beton, etriye yetersizlikleri ve birleşim noktalarında performans zafiyetleri tespit edilmiş; bina ‘göçme durumu’ seviyesinde değerlendirilmiş ve tahliyenin ivedilikle gerçekleştirilmesi gerektiği bildirilmiştir:

“Bina için öncelikli olarak ‘yerinde güçlendirme’ seçeneği değerlendirilmiş; ancak yapının geçmişte ek bloklarla uyumsuz şekilde genişletilmiş, binaya ek yapılar eklenmiş olması ve mevcut aşınma derecesi sebebiyle bu senaryonun teknik ve ekonomik açıdan uygulanabilir olmadığı sonucuna varılmıştır

“(…) Yerleşkenin tahliyesi sürecinde arşiv, Prof. Sami Şekeroğlu’nun yetiştirdiği ve Sinema ve Televizyon Merkezi’nin Bilim Kurulu’nda bulunan uzman ekipler tarafından tek tek incelenmiş, bakım ve koruma işlemleri yapılmış, tüm filmlerin sayımları yapılarak envanter kayıtları güncellenmiş ve taşınma FIAF (International Federation of Film Archives-Uluslararası Film Arşivleri Federasyonu) standartlarına uygun şekilde gerçekleştirilmiştir.

“(…) Kamuya açık şekilde açık ihale usulüyle 17.06.2025 tarihinde yapılan yıkım ihalesi, MSGSÜ Sinema TV Bölümü’nün bir öğretim üyesi tarafından yargıya taşınmıştır. İstanbul 5. İdare Mahkemesi 2025/1162 esas, 2025/1354 karar ve 19/06/2025 tarihli kararı ile başvuruyu reddetmiştir. Aynı şekilde bu defa bir Sinema TV Bölümü öğrencisi tarafından aynı ihale yeniden yargıya taşınmıştır. İstanbul 9. İdare Mahkemesi 2025/1313 esas, 2025/1630 karar ve 05/08/2025 tarihli kararı ile ‘Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Balmumcu Yerleşkesi’nde yer alan Sinema TV Bölümü ile buraya bağlı Prof. Sami Şekeroğlu Sinema TV Araştırma ve Uygulama Merkezi yıkım işinin 2886 Sayılı Kanun’da öngörülen usullere uygun olarak ihaleye çıkarıldığı ve yapılan ihalede açıklık, şeffaflık ve rekabet ilkelerine uyulduğu, kanuna ve şartnamesine aykırılık bulunmadığı, ihalenin usulüne uygun olarak yapıldığı görülmekle, yapının yıkımına ilişkin dava konusu ihale işleminde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı bir durum bulunmadığı sonucuna varılarak’ Balmumcu Yerleşkesi yıkım ihale işleminin iptali talebini reddetmiştir.

“Prof. Sami Şekeroğlu Sinema TV Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğünün talebi ile başlayan ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yetkilendirilmiş kurumlarca alınan teknik raporlara göre Balmumcu Yerleşkesinin depreme dayanıklı ve güncel şartlara uygun şekilde yeniden inşası amacıyla arşivin uygun mekanlara taşınması, yerleşke için yeni projenin geliştirilmesi bilimsel raporlara dayalı ve şeffaflıkla yürütülmüş ve mevcuttaki depreme dayanıksız olan yapının yıkım ihalesi usule ve hukuka uygun olarak tesis edilmiştir.”

METNİN EN ÖNEMLİ YANI

Kamuoyunun bilgisine sunulan açıklamanın bir yerinde ise “Ayrıca, yapılan yanlış bilgilendirmelere karşı dış paydaşlarımızın yaşadığı kaygıya yönelik olarak, şeffaflığın artırılması amacıyla meslek birliklerinden temsilciler Türk Film Arşivi’nin mevcut durumunu yerinde görmek üzere en kısa sürede Üniversitemize davet edilecektir.” denilmektedir.

Rektörlük tarafından açıklanan metnin en dikkate değer yanı budur. Ancak bu toplantının bir önceki gibi seçilmiş kişi ve gazetecilerle alelacele yapılıp yalnızca binanın fiziksel yanıyla değil de, bizler için önemli olan eski/yeni yöneticilerinin katılımıyla ve de binanın içerdiği “envanterli/envantersiz eserlerin” durumuyla ilgili olmasını dileriz.