Gıda israfı farkındalık günü
Sabah sabah yürüyüşte en dikkatimi çeken çöp kutuların kenarlarında naylon torbalarla asılı ekmekler görüyorum. Ninem tembih ederdi “müsrif olmayın!” diye. Çocukluğumuzda bir dilim ekmek görsek yerde, alıp başımızda gezdirip çiğnemsin diye nimet daha yüksekçe bir yere koyardık. Bir tanıdık çöp kenarlarına bırakılmış ekmekleri toplayıp, sonra ufalayıp meydanlarda toplaşan güvercinlere yem olarak serpmesi de güzel ama…
DEVRİN DEĞİŞEN YÜZÜ
Devir değişti. Çöp bidonlarındaki ev atıklarını şöyle bir göz atın, göreceksiniz ki atılmış/çürümüş meyve ve sebzeler çoğunlukta. Dünya genelinde üretilen gıdaların ne kadarı tüketiliyor? Bildirimlere göre üçte biri hiç tüketilmiyor. Ürünler süpermarketlere veya restoranlara ulaşmadan bozuluyor, tarlada kalıyor veya atılıyor. Bu durum gıda kaybı olarak adlandırılıyor. Tüketiciler, perakende ve gıda hizmeti işletmeleri de hatırı sayılır çoklukta ürünü kullanamıyor.
KÜRESEL BOYUT VE İSTATİSTİKLER
Birleşmiş Milletler Gıda Örgütü'ne göre; hane halkı düzeyinde her gün bir milyar öğünün israf edildiğini bildirmektedir. Her Eylül ayının 29’u Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü'nü kutlanıyor. Gıda kayıpları özellikle meyve ve sebzelerde çok yüksek olup, bunu et ve hayvansal ürünler takip etmektedir. Kayıplar çoğu kez; yanlış hasat zamanları, iklim koşulları, yanlış hasat teknikleri, kötü depolama ve uygunsuz taşıma nedeniyle meydana gelmektedir.
GELİR GRUPLARINA GÖRE İSRAF
Geçmişte gıda israfı geleneksel olarak yüksek gelirli ülkelerle ilişkilendiriliyordu. Şimdi Asya, Afrika’daki gelişmekte olan ülkeler gıda israfçısı olarak belirtilmektedir. Kişi başına gıda israfı yüksek gelirli, üst-orta gelirli ve alt-orta gelirli ülkeler arasında çok az değişiklik gösterdiği bulunmuş.
ŞEHİR HAYATI VE TÜKETİCİ ALIŞKANLIKLARI
Şehirlere gelirsek; Evler, gıda israfının yaklaşık yarısından çoğundan sorumlu oldukları için en büyük suçlulardır. Özellikle şehirlerde yaşayanlar olmak üzere tüm gelir düzeylerindeki tüketicilerin gıda yönetimi becerilerinden yoksun olması ve gıdaların yenilebilirliği hakkındaki bilgiden ziyade köklü alışkanlık ve inançlara güvenmeleri nedeniyle israf yaşanmaya devam etmektedir.
Alışkanlıklarımız değiştirelim,
İsrafı önleyelim!