Güneş Yanıkları

Kırmız, şiş ve ağrılı deri. Bu üç şey güneş yanığının belirtisidir. Yaz sıcakları iyice bastırdı. Gölgede bile derece yüksek. Çocukluk dönemlerinde derimiz içi su dolu kabarcıklarla yanardı.

Geceleri birkaç gün yatamazdık. Biz güneş ışınlarını aldırmazken, Japonyalı turistler güneşten sakınırlar. Kafada geniş gölgelikli şapkalar, ellerde beyaz eldivenlerle dolaşırlar yaz sıcağında.

En uzun gün dönümünü yaşadık, deniz suları ısındı. Sahiller tıklım tıklım. Güneşte kum banyosu yapanlar, güneşlenmek için esmerleşenler. Ne var ki kötü bir güneş yanığı, sahilde veya havuz başında geçirilen hoşça vakit geçirilen bir günün hatırasını neredeyse silebilir.

Vücudunuzdaki yanma ve acı hissi ve hassasiyetle başa çıkmak için kıvranırken, düşünebilecek tek şey ne zaman daha iyi hissetmeye başlayacağımızdır.

GÜNEŞ YANIKLARI DERECESİ

Güneş yanığı, güneşin UV ışınlarına maruz kalmanın neden olduğu deri hasarına karşı vücudun verdiği bir tepkidir. Deri hücreleri güneş hasarı nedeniyle hasar gördüğünde, vücudumuz yanığı iyileştirmek için harekete geçer.

Güneş yanığı demek: kırmızı, şiş ve ağrılı bir deridir. Güneş yanığının ne kadar rahatsız edici olduğu, yanığın derecesine bağlıdır.

Birinci Derece Güneş Yanıkları;

Kırmızılık, ateş gibi yanan veya gergin hissedilen deri hassasiyet veya ağrı kabarcıklanma, kaşıntı hissi, şişme, soyulma, (birkaç gün sonra) bazı durumlarda yorgunluk, baş ağrısı,

mide bulantısı veya ateş.

İkinci Derece Güneş Yanıkları;

Aşırı kırmızı deri, derinin daha geniş bir bölgesinde kabarcıklar ve şişlikler, nemli gibi görünen veya beyaz renk değişikliği olan deri, ağrı, bazı durumlarda bitkinlik, baş dönmesi, ateş, baş ağrısı, hızlı nefes alma, kas krampları, mide bulantısı veya titreme gibi ısı hastalığının belirtileri.

Üçüncü Derece Güneş Yanıkları (Nadir);

Yukarıdaki güneş yanması hastalığı belirtileri ve muhtemel şok. Güneş yanığında kızarıklığın ve rahatsızlığın ne kadar süreceği güneş yanığının derecesine bağlıdır; hafif olanlar, şiddetli olanlara göre daha çabuk iyileşir.

Birinci derece güneş yanıklarının genellikle birkaç gün ile bir hafta içinde iyileşir ancak deri birkaç hafta boyunca pulpul dökülmeye veya soyulmaya devam edebilir.

İikinci dereceden yanıklar ise birkaç hafta boyunca ağrılı olabilir ve tıbbi tedavi gerektirebilir.

Çok nadir görülen üçüncü derece güneş yanıkları ise deride ciddi hasara yol açar ve uzun süreli bakım gerektirir.

NE YAPMALI?

Güneş yanığı olan derinin iyileşmesi için zamana ihtiyacı vardır. Bu yüzden hiçbir şey güneş yanığını bir gecede geçiremez. Ancak iyileşme sürecine yardımcı olmanın ve bu arada yanan kişinin daha rahat tutmanın yolları vardır.

Öncelikle iyileşirken evde veya gölgede kalın. Daha fazla güneşe maruz kalmak zaten hassas olan derinizi daha da tahriş edici ve iltihaplı hale getirir.

Ayrıca soğuk duşlar almak suretiyle derideki o sıcak, yakıcı hissi dengeler. Tahrişe neden olabileceğinden derinizi ovalamaktan ziyade hafifçe havluyla kurulayın. Bir nemlendirici krem uygulamak iyi gelebilir. Daha fazla su için. Elbette su içmek güneş yanığına iyi gelmez, ancak güneş yanığı yaşadığınızda susuz kalmaya daha yatkın olursunuz, bu nedenle susuz kalmamak önemlidir.

Derinizde oluşan kabarcıklara karşı patlatma veya koparma arzusuna karşı koyun. Kabarcıklar ve soyulmalar güneş yanığı olan deriyi korur ve iyileşmesine yardımcı olur. Ayrıca, patlatma veya koparma bir enfeksiyon için zemin hazırlayabilir. Hele bir de halk arasında yaygın yanlış bir inanış olarak güneş yanıklı deri bölgesine yoğurt, salça ve hatta diş macunu gibi uygulamalar yapmak enfeksiyona davetiye çıkarır. Üstelik iyileşme de uzadıkça uzar.

GÜNEŞ YANIĞI NASIL ÖNLENİR?

Hafif güneş yanıkları bile derinin hücrelerine zarar vererek cilt kanserine yol açabilir. Araştırmalara göre; beş veya daha fazla güneş yanığı geçmişi olan bir kişinin deri kanseri (melanom) geliştirme riski iki katına çıkar.

Güneşten derinizi korumanın en iyi yolu güneşten uzak durmak ve dikkatli bir güneş koruması uygulamak. Bu bağlamda şahsen ben her gün koruma faktörü 30 veya daha yüksek bir güneş kremi kullanıyorum. Koruma faktörü ne kadar yüksekse, derinin güneş ışığına (ultraviole) maruz kaldığında kızarması o kadar uzun sürer.

Çoğu güneş kreminin her iki saatte bir tekrar uygulanması önerilir, ancak terliyorsanız veya sudaysanız bu daha da sık olmalıdır.