İngilizce yazılan federasyon Türk değildir

Hem erkek hem kadın golbol milli takımımız Avrupa Şampiyonu oldu. Ne yazık ki, bu spor dalının adını basınımız “Goalball” diye yazıyor. Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu’nun internet sitesi de “Goalball” ifadesini kullanıyor.

GOALBALL DEĞİL, GOLBOL

Birkaç sene önce; TRT, yayımlayacağı golbol karşılaşmaları için, jeneriklerinde “goalball” ifadesini kullanmıştı. Aradığımda, birkaç saat içinde jeneriklerini düzeltmişlerdi.

Ancak, TRT’de bu spor dalı yine goalball şeklinde yazılıyor. TDK Sözlük’te; topun kaleye sokulmasıyla kazanılan sayıya “gol” deniliyor. İngilizce kökenli “ball” ile biten tüm spor dalları da; futbol, basketbol, voleybol gibi “bol” ile bitmiş. Dolayısı ile bu oyunun adı “GOLBOL”dur. Bu oyunu Türkçe “Goalball” diye yazmak kompleks ve özentinin sonucudur. Milli oyuncularımız her seferinde kürsünün en üst basamağına çıkarken, Türkiye Görme Engellileri Federasyonu’nun golbola goalball demesi acıdır. Ya federasyonunuzun önündeki Türkiye ifadesini kaldırın, ya da golbolu golbol olarak yazın!

TAEKWONDO DEĞİL TEKVANDO

Benzer bir Batı özentiliği de Türkiye Tekvando Federasyonu’nda var. Aslında böyle bir federasyon yok! Federasyon’un adı Türkiye Taekwondo Federasyonu. Spor Bakanlığı’na bağlı federasyonların isimlerinde nasıl “w” olur? TDK Sözlük’te branşın adını “tekvando” olarak yazılmış. Tekvando sporcularına sorduğumda “Taekwondo diye yazmak, yöneticilerimiz ve antrenörlerimiz için çok önemli” diyorlar. Dilinden utanan yöneticinin de antrenörün de kazandıracağı madalya eksik olsun.

Önce, ülkene diline sahip çıkacaksın ki, kazandıracağın madalyanın bir anlamı olsun. Bazıları da “sporun kökeninin korunduğunu” iddia ediyorlar. Zannedersiniz ki, tekvando Amerikan kovboylarının ata sporu.

Tekvando, Korece tekme anlamına gelen “te”, yumruk anlamına gelen “kvan” ve sanat anlamına gelen “do” kelimelerinin birleşmesinden oluşan bir kelime. Amerikancılık yaparak ve w harfine federasyonunuzun adında tutarak, anca Amerikan kültür emperyalizmine hizmet edersiniz. Federasyonun adından ya Türkiye kelimesini çıkarırsınız ya da “w” harfinin bulunduğu İngilizce “taekwondo” kelimesini.

FLAG FUTBOL DEĞİL BAYRAK FUTBOLU

Bayrak futbolu 2022 ve 2025 Dünya Oyunları sonrasında; 2028 Los Angeles Olimpiyatları’na dahil edildi. Bayrak Futbolu, ülkemizde Türkiye Ragbi Federasyonu bünyesinde oynanıyor. Ne mutlu ki; Türkiye Ragbi Federasyonu adında ragbi kelimesini kullanıyor. TDK Sözlük’te de “On beşer kişilik iki takım arasında oval bir topla oynanan oyun” tanımına ragbi denmiş. Federasyonumuza bu ismi kullandıranları kutlarım. Bünyesindeki diğer branşları baseball, lacrosse, Amerikan futbolu diye adlandırmak yerine beyzbol, lakros, korumalı futbol diye adlandıran federasyonu dilimizi koruyan bu tutumundan dolayı da kutlarım. Demek isteyince Türkçe yazabiliyoruz. Ancak; aynı federasyon bayrak futbolunu “Flag Futbol” şeklinde yazıyor. Federasyonun internet sitesinde “Türkçe Oyun Kuralları” isminde bir bölme var. Burada kurallar yazılırken “Bayrak Futbolu” ifadesi kullanılmış. Demek, işin Türkçesinin “Bayrak Futbolu” olduğundan federasyon da haberdar. Peki o zaman; neden bayrak futboluna bünyesindeki sporları yazarken ve her haberde “flag futbol” diyorsunuz? Futbolu Türkçe yazıp bayrağı İngilizce yazmanın anlamı nedir? Hiçbir spor dalında Amerikancaya özenerek ilerleme sağlayamazsınız. Kulüp ve milli takımlarımızda bu toprağın çocukları forma giyecek. Amerikan özentiliği ile, bu çocuklardan başarı gelmez. Gelse de, o başarıdan hayır gelmez. Ülkesinde Amerikancaya özenen çocuk madalya almasa da olur.

WUSHU DEĞİL VUŞU YA DA UŞU

İngilizceye özenen bir diğer federasyonumuz Türkiye Wushu Federasyonu. Vuşu, bir Çin sporu. Çince döğüş anlamına gelen “vu” ve sanat anlamına gelen “şu” kelimelerinin birleşmesinden oluşan bir ismi var. Amerikalılar, “vu”nun okunuşunu “wu”, “şu”nun “shu” diye kendi dillerinde yazmışlar. Bizimkiler de; Çin sporunun okunuşunun İngilizce yazımını olduğu gibi federasyonlarının ismine koymuşlar. Türki Cumhuriyetler’in hepsinde bu spor uşu diye yazılıyor. Türkçe karşılığının da vuşu ya da uşu olması gerekir. Branşın adında “w” kullanınca; daha iyi sporcu olunmuyor, daha iyi Amerikan Kültür Emperyalizminin Temsilcisi olunuyor.

BOWLİNG DEĞİL, BOVLİNG

W harfinden vazgeçememiş bir diğer federasyonumuz “Türkiye Bocce Bowling Dart Federasyonu”. TDK, bir bant üzerinde arkalı önlü dizilmiş kukaları uzaktan devirme amacına dayalı bir oyun türünün adının “bovling” olduğunu yazmış. TDK’nin yol göstericiliğine rağmen, w kullanımındaki ısrarı anlamak mümkün değil.

MUAY THAİ DEĞİL MUAY TAY YA DA TAYLAND BOKSU

İngilizce özentisi başka bir federasyon da Türkiye Muay Thai Federasyonu. Çocukluğumuzda bu spora Tayland Boksu derdik. Türki Cumhuriyetler, bu sporu dillerine çevirirken Muay Tay demişler. Tayca bir kelimenin okunuşunun İngilizce yazılışını federasyonun adında kullanmanın tek nedeni batıya özenmektir. Doğu sporlarını yaparken bile batıya nasıl özeniyoruz, anlamak zor. Thai diye bir sesi, Türkçe çıkaramazsınız.

KİCK BOKS DEĞİL; KİKBOKS YA DA TEKME BOKSU

İngilizce Kickboxing kelimesinin tekme anlamına gelen “kick” kısmını aynen alıp “boxing” kısmını da boks yaparak Türkiye Kick Boks Federasyonu’nu oluşturmuşuz. Federasyonun adındaki C sesini nasıl çıkarıyorsunuz. Çıkaramıyorsanız bu federasyon da kikboks ya da tekme boksu ifadesini kullanmalı.

Spor Bakanımız Osman Bak’ın kendisine bağlı federasyonları bu Batı özentiliğinden kurtaracağına eminim. En kısa sürede öncelikle federasyonlarımız isimlerindeki ve içeriklerindeki Amerikan özentisi isimlerden kurtulmalı; başta TRT olmak üzere spor basınımız da bu spor dallarının Türkçe yazılışlarını kullanmalı.