Tarım Meslek Liseleri paneli

Türkiye Ziraatçılar Derneği İzmir Şubesi, Tarımsal Eğitimin 179. Yılı dolayısıyla 18 Ocak 2024 günü “Tarımsal Üretimde Ziraat Meslek Liselerinin Yeri ve Önemi” konulu bir panel düzenlenmiştir. Şube Başkanı İlker Ağın tarafından yönetilen paneldeki ilk konuşmacı olan Didem Sayman Kayıkçı çok iyi bir uygulamalı eğitim aldığını, kadınların eğitiminin tarımda önemli olduğunu, Ev Ekonomisi Teknisyeni sıfatıyla köylerde özellikle kadınlara konserve yapımı gibi konularda eğitim verdiğini belirtmiştir. Ziraat Fakültesi’ni de bitirerek Ziraat Mühendisi olan Kayıkçı, halen görevde olan Ziraat Meslek Lisesi mezunlarının son temsilcilerinden biri olduğunu söylemiştir.

Emekli Ziraat Teknikeri Salih Dülgeroğlu, Ziraat Meslek Liselerinin tarihçesinden söz açmış, 1922 yılından itibaren gösterilen çabalara vurgu yapmıştır. Erzincan’da okulun şahane bir botanik bahçesi olduğunu ifade etmiştir. Eğitim süresince 22 ders alınmış, öğleden önce kültür dersleri öğleden sonra tarımla ilgili uygulamalı dersler verilmiştir. Yatılı olan Ziraat Meslek Liselerinde okuyan öğrencilerin 5 yıl mecburi hizmet yapmaları gerekmektedir. Mezun olunca hemen Tarım Bakanlığı bünyesinde göreve başlamışlardır. İşsizlik söz konusu değildir. Ziraat Teknisyenliği mesleğinin itibarlı olduğu, ilçede Kaymakam’dan sonra en yüksek maaşı aldıkları, hizmet için kullandıkları taşıt araçlarının olduğu belirtilmiştir. Meyve bahçeleri kurdukları, demostrasyonlar yaparak çiftçileri bilgilendirdiklerini söylemiştir. 1975’ten sonra devlete özel sektör egemen olmaya başlayınca çok şeyin bozulduğunu vurgulamıştır.

ZİRAAT MEKTEPLERİ

Emekli Ziraat Meslek Lisesi öğretmeni Ahmet Bozkurt, 1846 yılında açılan Ziraat Okulu’nun gerici çevrelerin etkisiyle iki yıl sonra kapatıldığını ve 48 yıl sonra 1892 yılında Halkalı Ziraat Mektebi’nin açıldığını söylemiştir. Tıpkı matbaanın kullanımına karşı çıktıkları gibi eğitime de malum çevrelerin karşı çıktığını vurgulamıştır. Kendi yaşamından kesitler aktararak içtenlikli konuşma yapan Ahmet Hoca, 1963 yılında sadece iki at arabası olan köyden kaçarak Ziraat Okulu’nun orta kısmına girmiş, üç yıl sonra diplomalı bir çiftçi olmaya hak kazanmıştır. Ortaokulu dışarıdan bitirip Beydere Ziraat Meslek Lisesi’nden mezun olmuştur. Manisa Bağcılık İstasyonu’nda Ziraat Teknisyenliği yapmıştır. Öğretmen okulunu dışarıdan bitirerek ZML’de öğretmenlik yapmıştır.

Köy Enstitüleri, Ziraat Meslek Liseleri, Sağlık Liseleri, Ebe-Hemşire Yetiştiren Okullar, Astsubay Okulları başarılı köy çocuklarının yatılı olarak eğitim görüp köye yarar eleman haline gelmesini sağlıyordu. Devletin sunduğu imkânlarla karnı doyan ve okuyan bu gençler yurt sevgisiyle ve şevkle görev yaparlardı. En nitelikli öğrenciler ziraat okullarına girerlerdi. Modern gericiler, bu güzelim kuruluşları kapattılar veya işlevsiz hale getirdiler. 2005’te de Halkalı’yı kapattılar, niçin?

Köylere bilimin ışığını taşıyan insanlar olmazsa köylüleri kandırmak daha kolay olurdu. Taşımalı eğitime geçerek köy okullarını da harabeye çeviren bu zihniyet en büyük ihanetlerden birini yapmıştır. Köy okullarındaki öğretmenler de köyleri terk etmiş. Büyükşehir yasası ile bir gecede 16 bin 800 köy mahalleye çevrilmiştir. Köyde devletin temsilcisi olan Köy Muhtarı ve Köy İhtiyar Heyeti de işlevini yitirmiştir.

AVRUPA’DAKİ EĞİTİM

Son panelist olarak Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkan Yardımcısı Hidayet Muslu, öncelikle eğitimle tarım arasındaki ilişkiyi vurguladı. Avrupa’daki aydınlanmadan etkilenerek 1846 yılında tarım eğitimine başlanmış ancak sürdürülememiştir. Fransa ve Almanya’da tarım eğitimi görmüş olan Prof. Dr. Şevket Raşit Hatipoğlu’nun Tarım Bakanı olmasıyla ilerleme kaydedilmiş ve Tarım Meslek Liseleri çoğalmış ve yaygınlaşmıştır.

Amaç teknik eleman çalıştırmaya gücü yetmeyen küçük aile işletmelerine bilgi sağlamaktır. Köyü çok iyi bilen, tarımı çok iyi bilen elemanlar yetiştirmek üzere devlet tarafından Tarım Meslek Liseleri kurulmuştur. Tarımın ekonomi politiği tahıllar, endüstri bitkileri ile ete ve süte de yansımıştır. Küçük işletmelerdeki verimlilik artışı 1846’dan 1933’e kadar Tarım Meslek Liseleri aracılığı ile oldu.

EKONOMİ POLİTİK

Para politikası değiştirilerek küçük çiftçiler tasfiye edilmeye başlandı ve Tarım Meslek Liseleri kapatıldı.

Toprak, su, güneş ışığı, ürün çeşitliliği ve insan gücü gibi doğal kaynakların kıymetini bilmeli ve korumalıyız. Ekonomi politiği bütüncül bir şekilde ele almalıyız dedi.

Soru ve yanıtlar bölümünde çevre illerden de gelen orta yaş üzerindeki mezunların konuşmaları da aynı coşku ile sürmüştür. Yurtseverlik duyguları ve özverinin ön plana çıktığı canlı bir diyalog ortamı oluşmuştur. İlgilileri kutlarım.